Werken met warm weer

Arbeidsomstandighedenwet

In de Arbeidsomstandighedenwet zijn een aantal algemene regels opgenomen waaraan een werkgever zich moet houden. Zo moet een werkgever zorgen voor een veilige en gezonde werkomgeving. Vaste regels omtrent het werken met warm weer zijn er niet. Wel zijn er een aantal algemene richtlijnen waaraan de meeste werkgevers zich houden.

Verschillende alarmfases

Wanneer is het nu echt te warm om te werken?
Bij zittend kantoorwerk treedt de "alarmfase" in als de temperatuur op de werkplek boven de 30 graden komt.

Voor ander licht werk is dat 28 graden. 

Bij zwaar en heel zwaar werk zijn extra maatregelen nodig als het kwik boven de 25 en 26 graden komt. 

Specifieke groepen kunnen extra last van de warmte hebben:

• zwangeren,
• mensen met longaandoeningen (CARA of COPD),
• mensen met hartaandoeningen en
• personen die medicijnen tegen onder meer hoge bloeddruk gebruiken.

Belasting laag houden

Komt de temperatuur boven de genoemde maxima, dan moet alles gedaan worden om de belasting zo laag mogelijk te houden door bijvoorbeeld:

• korter te werken en vaker te pauzeren in koele ruimtes;
• zwaar werk uitstellen;
• gelegenheid tot vaker douchen en omkleden;
• dragen van aangepaste kleding;
• veel (sportdrank) drinken;
• warmte producerende automaten zoveel mogelijk uitzetten;
• zonwering toepassen;
• platte daken nathouden ter koeling;
• extra ventileren;
• (tijdelijk) een airco installeren.

Binnen of buiten werken?

Binnen is het meestal veel warmer dan buiten.
Werk je buiten dan moet je bovendien rekening houden met schadelijke effecten van de zon. Werknemers die buiten werken moeten zich goed beschermen tegen de zon. Dus niet in de zon werken tussen 12.00 en 15.00 uur, beschermende kleding dragen en elke 2 uur insmeren met zonnebrandcrème factor 10 of hoger om het risico van huidkanker tegen te gaan.

Kledingvoorschriften

Ook kledingvoorschriften zijn onderwerp van overleg tussen werkgevers en werknemers: wettelijk is hierover niets geregeld. Zolang men met vakantie is en luiert op een strand is er niks mis met het dragen van een korte broek of bikini. Het wordt echter anders wanneer men deze kleding ook naar het werk gaat dragen.

Wettelijk gezien is er niets geregeld ten aanzien van de kleding die men op het werk moet dragen, behoudens de voorgeschreven uniformen of veiligheidsmiddelen. Als gevolg daarvan kennen veel ondernemingen bij warm weer een zogeheten “dresscode”.

Per onderneming verschillend

In dit kledingvoorschrift wordt bepaald wat een werknemer wel of niet mag dragen, variërend van het wel of niet dragen van een korte broek of een jurk boven of onder de knie tot het dragen van slippers of mouwloze shirts of korte topjes. Een vuistregels is in ieder geval dat de gedragen kleding niet te bloot en daardoor aanstootgevend mag zijn voor collega’s en klanten.

Uiteraard kunnen deze kledingvoorschriften van onderneming tot onderneming verschillen. Is er geen kledingvoorschrift dan is het raadzaam om hierover met uw werkgever nadere afspraken te maken om naderhand verschillen van mening te voorkomen.

Tips voor werken met warm weer

Werken met hoge temperaturen kan leiden tot minder goede prestaties of schade aan de gezondheid. Zorg daarom dat u en/of uw werknemers zo min mogelijk last hebben van werken met warm weer.
Wat daarbij kan helpen:

• Tropenrooster
• Een tropenrooster vereist enige flexibiliteit, maar is in kleinere bedrijven vaak redelijk eenvoudig in te voeren. Denk aan een (tijdelijke) werkdag van bijvoorbeeld zes uur 's-ochtends tot twee uur 's-middags
• Elektrische apparaten uitzetten
• Elektrische apparaten produceren warmte. Zet daarom de apparatuur die u niet gebruikt uit. Denk daarbij ook aan de verlichting. Vervang gloeilampen door energiezuinige (en minder warmte producerende) led-verlichting
• Voldoende luchtstroom
• Gebruik bijvoorbeeld ventilatoren.
• Airconditioning/klimaatbeheersingsinstallatie 
• Een airconditioning is zinvol als hij op de juiste manier wordt gebruikt. Laat het apparaat instellen door iemand die er verstand van heeft.
• Ventileer 's nachts 
• Verder kan het raadzaam zijn de airco 's nachts maximaal te laten ventileren en deze koude lucht de rest van de dag te laten recirculeren.
• Gebruik zonwering
• Met name aan de buitenkant van de ramen (dit scheelt een tot twee graden t.o.v. zonwering aan de binnenzijde). Doe de zonwering niet naar beneden wanneer de zon vol op de ramen staat, maar daarvóór. De zonwering werkt namelijk ook isolerend, waardoor de binnengekomen stralingswarmte van de zon niet weg kan.
• Natuurlijke ventilatie
• De natuurlijke ventilatie van het pand blijft belangrijk. Het openzetten van ramen en deuren kan zinvol zijn, maar houd ze gesloten tijdens de uren dat het buiten warmer is dan binnen. Het afplakken van ventilatieroosters, die zich vaak bovenin het raam bevinden, is niet aan te raden. Ook al kan er met een oostenwind op het raam flinke koude lucht door binnenkomen.
• Ga minder strikt om met kledingvoorschriften
• In sommige beroepen is het 'not done' om in korte broek te werken. Bijvoorbeeld omdat representativiteit vereist is.
• Laat bij extreme hitte de gezondheid voorgaan en laat als het even mogelijk is het taboe op de korte broek tijdelijk varen.
• Drink veel
• Maar géén alcohol.
• Verlaag de vochtigheidsgraad
• Bij een hoge relatieve luchtvochtigheid verdampt zweet minder makkelijk, waardoor de koelende werking vermindert.
• Plaats planten
• Planten gaan de negatieve invloeden van warmte in werkruimten tegen. Zij houden het klimaat namelijk gezonder en stabiel.

Wat is te warm?

In de Arbowet staat dat de temperatuur op de werkplek niet nadelig mag zijn voor de gezondheid van de werknemer, maar noemt geen specifieke waarde. Punt is dat niet alleen de omgevingstemperatuur bepaalt of we het warm hebben, ook de relatieve luchtvochtigheid, de luchtsnelheid, de warmtestraling, de kleding en de fysieke inspanning spelen een rol.

Wel is bepaald dat werkgevers er alles aan moeten doen om gezondheidsklachten en -schade te voorkomen. Als werken bij een hoge temperatuur niet kan worden voorkomen, dan moet de werkgever:

• Nagaan of werken in de warmte noodzakelijk is;
• De duur van de werkzaamheden in de warmte verkorten;
• Werkzaamheden afwisselen met werk op een koelere plek;
• Koele dranken aanbieden;
• Persoonlijke beschermingsmiddelen beschikbaar stellen.

Vuistregels voor kantoren en kleine werkruimtes

(NB: Het gaat hier om een indicatie en niet om wettelijke grenswaarden)

• In de zomer is de ideale temperatuur tussen de 23 en 26 ˚C. 
• Bij temperaturen boven de 26˚C is er sprake van een extra lichamelijke belasting en moet worden nagedacht over maatregelen.
• Voor licht fysiek kantoorwerk geldt een maximum van 28 ˚C. 
• Voor intensief lichamelijk inspannend werk geldt een maximum van 26 ˚C, mits er een duidelijk voelbare luchtstroom is. Zonder voelbare luchtstroom mag het niet warmer zijn dan 25 ˚C.
• Voor zeer lichamelijk inspannend werk geldt een maximum van 25 ˚C, mits er een voelbare luchtstroom is. Anders mag het niet warmer dan 23 ˚C zijn.